Maak je geen zorgen, zegt Jezus in Mattheus 6. Wees zorgeloos. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Als zorgen er eenmaal zijn, dan lijken ze op onkruid. Ze woekeren in mijn gedachten, ze trekken mijn aandacht en ze herhalen zich voortdurend. Stevige zorgen bedekken uiteindelijk de bodem van mijn denken.
Trouwens, ik maak geen zorgen, want ze zijn er gewoon, spontaan.
Ondanks alle inzichten die ik krijg aangereikt door mindfulness, zijnsgeoriënteerd denken en niet in de laatste plaats door de opmerkingen van Jezus in Mattheus 6, ben ik toch niet in staat om de zorgen uit te bannen uit mijn leven. Gelukkig is daarmee niet alles gezegd.

Zorgen zijn een voorbeeld van automatische gedachten. Ik heb me de laatste maanden toegelegd op het waarnemen van mijn eigen automatische gedachten. Ik wilde ze uitroeien, eerlijk gezegd. En hoe meer ik er mee bezig ben, hoe meer ik me erover verwonder, onder andere over hun hardnekkigheid. Ondertussen heb ik me erbij neergelegd, dat ze misschien niet uitroeibaar zijn, op korte termijn althans. Echt onkruid.

Ik merk het ook op bij coachees. Als zich een bepaalde situatie voordoet, ‘weten’ ze automatisch wat ze moeten zeggen of doen. Maar wat er eigenlijk aan de hand is, dat ze hun automatische gedachte volgen. Nu moet ik iets doen! Er gaat iets heel erg mis! Dit is erg! Zie je wel, dat heb ik weer! Dit ligt op mijn bord! Hier ben ik verantwoordelijk voor! Ik kan dit niet! Of vul maar in.

Automatische gedachten versluieren een open blik op de situatie, is mijn ervaring. Ze beperken mijn creativiteit en ze verslappen mijn daadkracht. En als de gedachten intens zijn, kan het zelfs erger worden. Versluieren wordt verblinden, beperken wordt blokkeren en verslappen wordt verlammen.

Totdat….
….totdat ik ze waarneem. Zo simpel is het. Waarnemen van een gedachte is iets anders dan het serieus nemen ervan. Daarin zit een sleutel om een zorg te ontkrachten. Als ik toeschouwer ben, dan neem ik afstand van de gedachte en dan verliest de gedachte zijn urgentie. En daarmee zijn kracht. Vaak kan ik zelfs glimlachen om een gedachte. Maar daar heb ik wel een tijdje voor moeten oefenen, en nog. Want in het begin legde ik mezelf telkens uit waarom een gedachte logisch was. Toen ik daar doorheen kon prikken, kwam de glimlach.

Ik oefen mezelf tegenwoordig in niet-denken. Klinkt misschien gek, maar toch, probeer het maar eens. Je zult merken dat het niet meevalt. Als het me lukt om even niet te denken, komt er een rust en stilte die ruimte geeft aan een ander soort waarnemen, meer alert, spontaner, scherper. Ik vang meer signalen op. Als coach is dat best wel belangrijk natuurlijk.
Als mens geeft het me meer ruimte en plezier. Het maakt me zorgelozer en spontaner. Wat wil je nog meer?!