Een andere kijk op het derde gebod

Je mag niet vloeken of vals zweren. Ook mag je Gods Naam niet nonchalant gebruiken. Dat staat in het derde gebod. Daarmee was het voor mij ook wel ongeveer klaar met de uitleg van het derde gebod. Maar nu Ouaknin over dit gebod. Hij trekt het veel breder. Dan gaat het ineens ook over mijn persoonlijke omgang met God, een unieke omgang die niemand anders in de wereld zal kunnen kopiëren.
Ik was verbaasd en tegelijk erg blij toen ik Ouaknin hierover las. Hij is een groot kenner van vele Joodse bronnen. Vanuit zijn rijke kennis en zijn creatieve, onorthodoxe benadering geeft hij een nieuwe glans aan dit gebod.

Ik citeer met toestemming van de uitgever fragmenten uit ‘De tien geboden’, van Marc-Alain Ouaknin, vertaald uitgegeven door Boom en Skandalon:

Derde gebod: Je zult de naam van de Eeuwige je God niet ijdel gebruiken.
Als we teruggrijpen op de originele tekst in het Hebreeuws, dan kunnen we dit gebod ook zo vertalen: ‘Je zult de Naam van God niet voor niets dragen.’
…..
Een joods gebed roept God aan op de volgende wijze: ‘God van Abraham, God van Isaak, God van Jacob.’ Waarom drie keer het woord God herhalen, terwijl het toch duidelijk om dezelfde God gaat? Het is omdat de manier waarop Abraham God ervaart niet dezelfde is als die van Isaak of Jacob. En de manieren van deze drie zijn weer niet hetzelfde als die van ieder ander mens die God, de enige God, aanroept. De God die één is, bezit vele facetten. We hebben niet te maken met een vorm van polytheïsme, maar met een levende God voor een pluriform jodendom, voor ieders vrijheid om het goddelijke dat het ‘zijne’ is, te ervaren.
…..
Mijn God is niet de jouwe. En we hebben ieder onze eigen manier van leven naar gelang hetgeen we van die oneindige en transcendente God begrijpen. Het is geen andere God, maar jij hebt de jouwe en wij de onze. Het is geen unieke God, maar een God die één is. Het is Zijn roeping om een uitdaging voor een ieder te zijn, opdat iedereen op zijn manier doet wat het juiste is.
Iedereen moet loskomen uit de persoonlijkheid die hem door de verschillende instellingen – de religieuze inbegrepen – en door de maatschappij zijn opgelegd. Er wordt op zoveel manieren druk uitgeoefend om ‘onpersoonlijk’ te zijn, zodat de mensen niet in staat zijn om hun eigen wereld te laten ontstaan. Het derde gebod verzet zich tegen een dergelijke druk. Het derde gebod wil de poging van de maatschappij om de subjectiviteit te onderdrukken, laten mislukken. Het wil de teksten die het bestaan van de unieke persoon in een vorm gieten door het te ontkennen en het ‘voor niets’ te laten zijn, tot een mislukking maken.

Tot zover de citaten van Ouaknin. Ben je ook verrast? Nieuwsgierig? Geprikkeld?
Dan raad ik je aan om het boek te kopen. Het bevat een schat aan soortgelijke prikkels.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *