Een goed zelfbeeld, hoe belangrijk is dat tegenwoordig?! Er worden boeken, complete cursussen en tussenjaren aan gewijd om hieraan te werken. Misschien zelfs wel een heel leven. Zelfstandigheid, zelfredzaamheid, woorden die beginnen met zelf-. Ik hoorde laatst dat er meer dan 150 verschillende woorden in het Nederlands zijn die beginnen met zelf-. In de Bijbel zijn het er een stuk minder. God nodigt je uit om jezelf te zijn, maar dan zonder zelfbeeld, zonder zelfredzaamheid, zonder zelf-….. Het wordt niet eens met zoveel woorden genoemd in de Bijbel. Maar een oplettende lezer kan het eruit halen. Een frisse boodschap voor vermoeide, of verwonde mensen die zichzelf juist niet willen of kunnen redden.

Als je jezelf bent, dan vergeet je elke bedreiging, dan merk je niets van afkeurende blikken, dan houd je even geen rekening met wat anderen van je vinden. Je bent vrij en gelukkig. Je hoeft je niet anders voor te doen dan je bent.

God wil je daarbij helpen. Hij zoekt mensen die twijfelen, afgewezen zijn, mensen die zich liever zouden willen verstoppen of die een stuk verleden graag vergeten. Dat begint al heel vroeg in de Bijbel met de vraag: Adam, waar ben je? Adam heeft zich afgezonderd. Hij wilde het graag zelf doen, als God zijn. Als dat gruwelijk mislukt, zoekt God hem op en trekt hem uit de zelfredzaamheid, de zelfstandigheid, eigenlijk uit de eenzaamheid. God weet als geen ander, dat de mens een ander nodig heeft, een ander die hem uitnodigt om zichzelf te zijn. Mens, waar ben je? Kom tevoorschijn.

Ik herken deze beweging van God ook in het gesprek van Jezus met de Samaritaanse vrouw (Johannes 4). Een vrouw met vragen, een vrouw die als Samaritaanse niet zo in tel is, een vrouw met een besmet verleden. Jezus nodigt haar telkens uit om zichzelf te zijn. Tijdens het gesprek gebeurt er iets met de vrouw. Haar vragen, haar gevoelens van afwijzing, haar dorst, haar schaamte over haar verleden, ze verdwijnen één voor één in de liefdevolle aanwezigheid van Jezus. Als dit tot haar doordringt, vergeet ze alles en rent als een kind naar haar dorp om haar geluk te delen met haar dorpsgenoten. Ze heeft een profeet ontmoet! De Profeet! Een profeet die haar door en door kent, maar toch niet afwijst. Ze hoeft zich niet meer te verbergen. De last is van haar schouders en haar dorst gelest. Door haar enthousiasme loopt het hele dorp uit om de profeet te ontmoeten.

Het is best wel bijzonder om Johannes 4 te lezen. Niet bepaald een gebruikelijk gesprek. Jezus is creatief en pittig in zijn opmerkingen en opdrachten. Hij doorbreekt taboe na taboe. Hij gebruikt de waarheid als geneesmiddel en niet als oordeel. Hij onthult geheimen om de last ervan te verlichten. Er zitten onnavolgbare wendingen in Jezus’ reacties naar de vrouw. In een volgend hoofdstuk vertelt Jezus zijn geheim (Johannes 5). Jezus kan uit zichzelf niets, maar alleen door en met Zijn Vader die voordoet en voorzegt. Vandaar die creatieve gespreksvoering. De Schepper Zelf is zijn souffleur. Gods Woord treft doel in het hart van de vrouw.

Zelfredzaamheid? Zelfstandigheid? Zelf-…..? Vergeet het maar. Zo zit Gods wereld niet in elkaar.